دیدار آیة الله العظمى مکارم در دیدار با علماى برجسته بورکینافاسو

در دیدارى که حضرت آیة الله العظمى مکارم شیرازى با شیخ ابوبکر عالم معروف بورکینافاسو و جمعى از علماى آن کشور داشتند، به آنان فرمودند:

امروز یکى از بهترین مقاطع تاریخى براى اسلام است و روز به روز اسلام در جهان بالنده تر و درخشنده تر مى شود ولى باید کاملا مراقب دشمنان خارجى و دشمنان نفاق افکن داخلى که عمدتاً وهابیان تندرو هستند باشیم و در اتحاد مسلمین بکوشیم.

ایشان افزودند: اگر میان مسلمین اختلافى نبود، صهیونیست ها چگونه مى توانستند با پشتیبانى آمریکا تمام قوانین بین المللى را زیر پا بگذارند و برادران و خواهران ما را در غزه تحت بدترین فشارهاى ضد انسانى بگذارند، چرا سازمان کنفرانس اسلامى حاضر نیست در برابر این یاغیان خونخوار بایستد. ما باید توده هاى جمعیت مسلمین را بسیج کنیم تا با هم فریاد برآورند و سران خاموش و نیمه خاموش را شرمنده و وادار به اقدام کنند.

 

حضرت آیة الله العظمى مکارم شیرازى براى ارسال کمک هاى فرهنگى به صورت کتاب هاى تفسیرى، عقائدى و مانند آن براى مردم و علماى بورکینافاسو قول مساعدت دادند.

در ابتداى این دیدار شیخ ابوبکر نیز ضمن بیان دیدگاه هاى خود، همکارى گسترده علماى بورکینافاسو با پیروان مکتب اهل بیت(علیهم السلام) را عامل بازدارنده از نفاق افکنى جمعى از وهابیان در آن منطقه دانست.

آیا سجده براى غیر خدا جایز است؟

 

سؤال:

خداوند در سوره یوسف آیه 100، مى فرماید: «وَرَفَعَ اَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَخَرُّوا لَهُ سُجَّداً وَ قالَ یَا اَبَتِ هَذَا تَاوِیلُ رُؤیَاىَ مِنْ قَبْلُ; و پدر و مادر خود را بر تخت نشاند و همگى به خاطر او به سجده افتادند و گفت: پدر! این تعبیر خوابى است که قبلا دیدم.» (چون یوسف قبلا در خواب دیده بود که خورشید و ماه و یازده ستاره در برابر او به سجده افتادند.)

ولى از طرفى در تاریخ مى خوانیم: «هنگامى که امیرمؤمنان(علیه السلام) عازم صفّین بودند، گروهى که در کنار جادّه صف کشیده بودند، طبق رسم و احترامى که براى سلاطین ساسانى قبلا معمول مى داشتند، تا چشمانشان به آن حضرت افتاد، به خاک افتادند. امیرمؤمنان(علیه السلام) تا این منظره را دید شدیداً ناراحت شد و فرمود: چه معصیت بى لذّتى را مرتکب مى شوید، بروید پى کار خود که من هم مانند شما مخلوق خدا هستم!».

پاسخ:

سجده به عنوان پرستش، مخصوص ذات مقدّس خداوند است و براى هیچ کس غیر او جایز نیست.

پدر و مادر و برادران یوسف همان طور که در تفسیر این آیه از حضرت صادق و حضرت هادى(علیهما السلام) نقل شده است، این سجده را به عنوان شکر براى خداوند به جا آوردند و چنان که صاحب تفسیر مجمع البیان گفته است، ضمیر «له» در «خَرّوا لَهُ سُجِّداً» به خداوند بر مى گردد نه به یوسف یعنى سجده براى خداوند کردند.

در جریان سجده فرشتگان در برابر آدم(علیه السلام) نیز مطلب از همین قرار است، یعنى سجده براى خدا و آدم قبله بوده است.

روى این بیان، دیگر منافاتى میان آیه و مطلب تاریخى که از امام امیرمؤمنان على(علیه السلام) نقل شده است وجود ندارد.