«حدیث اخلاقى: راستگویى»

 

«حدیث اخلاقى: راستگویى»

قال ابوعبدالله(علیه السلام): من صدق لسانه زکى عمله ومن حسنت نیّته زید فى رزقه ومن حسن برّه بأهل بیته مدّ له فى عمره.(1)
ترجمه حدیث:
امام صادق(علیه السلام) مى فرماید:
کسى که راست بگوید اعمالش پاک مى شود و کسى که نیّتش خوب باشد، خدا روزى او را زیاد مى کند و کسى نسبت به خانواده اش خوشرفتارى و نیکى کند، خدا عمرش را طولانى مى کند.

شرح حدیث:
در این روایت به سه نکته اشاره شده است:
1ـ رابطه پاکى عمل با صداقت گفتار:
رابطه این دو روشن است چون اگر عمل خلافى انجام دهد و بخواهد راستش را بگوید، رسوا مى شود، پس چون راستگوست، ناچار است خلاف نکند. به عنوان مثال اگر کاسب بازار راستگو باشد، نمى تواند جنس تقلّبى بفروشد یا کم فروشى کند، پس راستگو مجبور است اعمالش را پاک کند.
جوانى خدمت پیامبر آمده و عرض کرد آلوده گناهانم، چه کنم؟ حضرت فرمود: دروغ نگو، عرض کرد قول مى دهم، خواست مرتکب خلاف شود یادش آمد که به حضرت قول داده، که اگر انجام دهد ناچار است به پیامبر دروغ بگوید، بنابر این آن را ترک کرد و همین باعث شد که پاک شود.
در آستانه انتخابات دروغهاى بسیارى گفته مى شود، اگر دروغ نگویند و کارهاى غیر ممکن را به عنوان برنامه معرّفى نکنند، اعمالشان هم پاک مى شود. امیدواریم که در انتخابات همه بر اساس صداقت کار کنند، تمام مسئولین و مردم مقیّد به راستگویى باشند تا تمام اعمالشان پاک شود، چرا که آلودگى هاى عمل به واسطه آلودگى هاى زبان است.
هر پیامبرى هم که مبعوث شده دو برنامه داشته: صدق اللسان و أداء الامانة، این جزو دستورات تمام پیامبران خدا بوده است.
باید توجّه داشت که حتّى در مقابل بدرفتارى دیگران با خوش خلقى برخورد کردن سازنده تر است.
مدّعیان حقوق بشر هم چون دروغ مى گویند اعمالشان آلوده است. ابتدائى ترین حقوق بشر این است که به مقدّسات یک ملّت اهانت نکنند ولى آنها رعایت نمى کنند و به شکل هاى مختلف به مقدّسات مسلمانان اهانت مى کنند. آیا اینها نشانه هاى انسانیّت است و اینها مى خواهند با ما زندگى مسالمت آمیز داشته باشند؟!
خوش باورى است که انسان بپذیرد اینها طرفدار حقوق بشرند. در زندگى مسالمت آمیز در نظام دنیاى کنونى ضعیف پامال است، پس باید مسلمانان دست به دست هم دهند; اخیراً نشانه هایى از بیدارى در جوامع اسلامى دیده مى شود تا مسلمانان با تقویت رابطه ها بتوانند در برابر دشمنان کینه توز بایستند.
2ـ رابطه حسن نیّت با وسعت روزى:
این بخش از حدیث راه فزونى روزى را نشان داده و آن را در نیّت خوب دانسته است، یعنى اگر امکاناتى بدست آوردى، قصد خیر داشته باش و خدا هم با لطف خود روزیت را زیاد مى کند.
3ـ رابطه نیکى به خانواده با طول عمر:
راه بدست آوردن عمر طولانى خوش خلقى با خانواده است و اهانت و تحقیر و توهین در خانه پسندیده نیست. پیامبر در تشییع جنازه یکى از اصحاب حاضر شد و فرمود به قدرى ملائک به تشییع آمده اند که همه جا پر شده ولى بعد از قرار دادن او در قبر، چهره حضرت عوض شد; علّت را پرسیدند حضرت فرمود: فشار قبر شدیدى به او وارد شد که به دلیل بداخلاقى او در خانه بوده است.