دغدغه‌های خاتمی برای انتخابات

آفتاب: اعضای شورای مرکزی مجمع نمایندگان ادوار مجلس دانش آموزی با رئیس جمهور پیشین ایران دیدار و گفت‌وگو کردند.مح مد خاتمی رییس موسسه بین المللی گفت وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در این دیدار با تاکید بر اهمیت حضور همگان در عرصه‌های مهمی چون انتخابات، اصلاحات را حرکتی اصیل در گذشته و حال دانست که حتی در سطح اخیر باید آن را متجلی در شعارها و برنامه‌هایی به حساب آورد که به معرض رای گذاشته شد ومورد انتخاب قرار گرفت.

وی با تاکید بر نگاه میانه‌روی در اصلاحات ونفی افراط وتفریط، افزود: امروز در برخی محافل گفته می‌شود که دیگر تعریف چپ و راست و اصلاح طلب و محافظه کار و نظایر آنها معنا ندارد؛ بلکه باید جناح‌ها را به بی دین و بادین و احیانا نیمه مذهبی تقسیم کرد یا مثلا به انقلابی مومن و لیبرال منحرف بی انکه حتی تعریف درستی از لیبرالیسم بدست بدهند. اما متهم کردن مدافعان آزادی به لیبرالیسم یک انحراف بزرگ است

براساس گزارش روابط عمومی بنیاد باران، خاتمی در ادامه افزود: البته در اصلاحات تاکید بر آزادی‌های اساسی در جامعه و حمایت از آن، دفاع از حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خود یک اصل اساسی است ومتهم کردن کسانی که دم از آزادی و دفاع از حقوق مردم می زنند، به لیبرال و لیبرالیسم یک انحراف بزرگ است و این در حالیست که بیشترین و علمی ترین نقدها پیرامون مبانی فلسفی لیبرالیسم از طرف بسیاری از اصلاح طلبان از جمله خود من صورت گرفته است؛ همانگونه که مدرنیته نقد شده است.

وی در ادامه تصریح کرد: این تعبیرات تازگی ندارد ولی آنچه تازگی دارد و این است که این مساله در سال‌های اخیر بی پروا تر نسبت به بسیاری از نیروهای اصیل جامعه مطرح می شود؛ در حالی که معتقدیم مسائلی که هیچ ربطی به دین ندارد، نام دین و انقلاب مطرح کردن آن، برای بیرون راندن رقیب از صحنه، خیانت به دین است.

خاتمی تصریح کرد: ما از موضع دین و دفاع از دین می‌گوییم باید در جامعه آزادی را پاس داشت و هنگامی که از آزادی سخن گفته می شود، می گویند اینها طرف دار ولنگاری هستند؟ چه کسی از ولنگاری و شکستن هنجارهای دینی واخلاقی دفاع می کند؟ ما می گوییم آزادی های اساسی یعنی حق حاکمیت انسان بر سرنوشت خود که به صراحت در قانون اساسی هم آمده است.

رییس جمهور سابق کشورمان افزود: براساس اصلاحاتی که ما می گوییم قدرتی مستقر نمی‌شود، مگر اینکه متکی بر اراده مردم باشد و هیچ قدرتی مطلوب نیست مگر اینکه تحت نظارت مردم باشد وتنها مردم حق و توانایی جابجایی آن را داشته باشند.

وی در ادامه با نفی مبانی لیبرالیسم به لحاظ فلسفی و نیز عدم سازگاری آن در کشوری مثل ایران بلحاظ تاریخی و مقتضیات فرهنگی، اضافه کرد : یکی از مشکلات پاره ای از روشن فکران جامعه ما، این است که تصور کرده اند که نسخه و الگویی که در تاریخ غرب اتفاق افتاده است، عینا در اینجا قابل پیاده شدن است و این امکان ندارد؛ همچنان که یک گیاه گرم سیری را نمی توان در یک منطقه سرد سیر بعمل آورد.

رییس موسسه بین المللی گفت وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها همچنین تصریح کرد: تاریخ و شرایط ما با دیگران متفاوت است ، اما این امر به آن معنی نیست که هرچه در غرب تجربه شده است؛ از جمله تکیه بر اصل آزادی و حاکمیت انسان بر سرنوشت خود را نفی کنیم؛ خیر، به عنوان مسلمان روشن بین آن ر ا قبول داریم و به شدت از آن دفاع می کنیم، در عین حال که مبانی فلسفی لیبرالیسم را رد می کنیم.

خاتمی در ادامه گفت: ما به خدا اعتقاد داریم و به منبعی ماورای این عالم؛ ما معتقدیم که انسان از طبیعت بزرگ تر است و این بزرگی به لحاظ اتصال با آن منبع متعالی است. در غرب نیز اندیشه های متفاوتی وجود دارد، اما آنچه مشهورتر وفراگیر تر است، اینکه آن منبع نفی می‌شود، مورد غفلت قرار می‌گیرد وبر عقل خود بنیاد بشر تکیه می‌شود و بیشتر به جنبه‌های زمینی انسان اصالت داده می شود و ما در عین حال که جنبه زمینی بشر را اصیل می دانیم،اما علاوه بر آن آدمی را موجودی آسمانی به حساب می آوریم و بر آن ابعاد متعالی تکیه داریم؛ در خیلی نظرات دیگر مبانی فلسفی اسلام با لیبرالیسم متفاوت است، چگونه یک مسلمان واقعی می تواند لیبرال واقعی باشد؟

وی تاکید کرد: آزادی یعنی حق تعیین سرنوشت توسط انسان و ابتکاء قدرت بر خواست آزاد مردم و احترام به آزادی اندیشه و بیان و نظایر آن اموری است که بعنوان مسلمان افتخار می کنیم که به آن پایبندیم؛ امام امیر المومنین با اینکه معصوم و منصوب از طرف خداوند است، پس از رحلت پیامبر در صدد تحمیل حکومت خود بر مردم بر نیامد. من آن اسلام را قبول دارم، اگر این لیبرالیسم است خیلی خوب است. آنچه بد است این است که به نام اسلام، مخالف سلیقه خود را به هر قیمتی از صحنه خارج کنیم. این اسلام نیست؛ فاشیسم است و اسلام واقعی اگر لیبرالیسم را نمی پذیرد، اما به طریق اولی فاشیسم را مردود می داند. 

رییس موسسه بین المللی گفت وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تلاشهایش در عرصه بین المللی و وظیفه‌ای که در تبیین روح واقعی اسلام بر عهده دارد، تاکید کرد: در جهان امروز، اسلام از دو جهت در معرض تهدید و خطر است؛ یکی از ناحیه جنگ عظیم روانی، تبلیغاتی و سیاسی که علیه اسلام به راه انداخته اند وآن را دین خشن، ضد حقوق بشر، ناسازگار با امنیت جهانی وبا آزادی، صلح و پیشرفت می دانند، قدرت‌های صهیونیستی و توسعه طلب پشت این جریان هستند که نه دلشان برای دموکراسی می‌سوزد، نه حقوق بشر! بلکه فقط خواستار سلطه هستند و برای توجیه سیاست‌ها و رفتار خود نیازمند یک دشمن هستند و اسلام را همان دشمن می دانند. بخصوص از آن جهت که اسلام هویت بخش قسمت مهم از جامعه بشری آن هم در حساسترین و گرانب‌ها ترین مناطق استراتژیک عالم است.

خاتمی افزود: خطر دوم؛ صداهای خشن و ویرانگری است که بنام اسلام بلند می شود. از یک طرف اسلام در ظواهر خشک که به دور از روح اسلام یعنی روح انسانیت، عدالت، عرفان و کرامت انسان است، خلاصه می شود و به ظواهر خشک تقدس بخشیده می شود و حاضر به تحمل هیچگونه تحولی در فکرشان نیستند و از سوی دیگر فقط خشونت را در پیشبرد کار خود می شناسند.

رییس جمهور سابق کشورمان تصریح کرد: این دو جریان دشمن اسلام واقعی هستند. اسلامی که از جمله در حرکت دو قرنی این ملت بزرگ ایران نقش ممتازی داشته است و در جریان انقلاب اسلامی پیشنهاد جمهوری اسلامی را داد که مستقرشد؛ چنین اسلامی می‌تواند در دنیا مطرح باشد و برای کشورهای استبداد زده و استعمار زده و عقب مانده اسلامی نجات بخش باشد و می تواند با دنیا سخن بگوید، با آن داد و ستد داشته باشد؛ من همواره از این اسلام در برابر هیاهو های اسلام ستیزها و نیز مدعیان اسلام گرایان خشونت طلب دفاع کرده‌ام .

خاتمی افزود: ما نمی توانیم از پایگاه فاشیسم از اسلام دفاع کنیم، اما اسلام هم لیبرالیسم را نقد می کند وهم فاشیسم را رد می کند.

وی همچنین با اشاره به بد اخلاقی های رایج در جامعه، تصریح کرد: عده‌ای به صراحت اعلام می‌کنند که نباید بگذاریم بعضی افراد و گروهها در عرصه انتخابات شرکت کنند و برای تخریب به هر نوع دروغ و تهمت و شانتاژی نیز متوسل می‌شوند در حالیکه آزموده‌اند این روش‌ها در جامعه اثر عکس دارد؛ برخی از اینکه جامعه به یک اصلاح طلبی معتدل جلب شود نگرانند و از همین حالا درصدد بدنام کردن و زمینه سازی برای رد صلاحیت ها هستند؛ اما به یاری خداوند همه آنان که دلسوز انقلاب، کشور و مردم‌اند، باید با نشاط فراوان در صحنه های سرنوشت بخصوص انتخابات حضور داشته باشند.

وی در بخش پایانی سخنان خود که به توصیه‌هایش به اعضای ادوار مجلس دانش آموزی، اختصاص داشت، با اشاره به لزوم ایجاد بستر برای حضور جوانان در عرصه های اجتماعی و سیاسی کشور گفت: آنچه بطور کلی در مورد اصلاحات گفته شد، در مورد تشکل‌هایی مانند مجمع نمایندگان ادواردانش آموزی هم صدق می کند؛ ابتدا باید مشخص کنید که چه کسی هستید و چه می خواهید انجام دهید؛ شما باید مشخص کنید که اسلام را قبول دارید؛ البته این به آن معنی نیست که عزیزانی از اقلیت های دینی در مجلس دانش آموزی یا مجمع ادوار، نیایند، اما مجمع ادوار در نظام جمهوری اسلامی تلاش می کند و از اسلام هم دفاع می کند و به آن پایبند است.

رییس جمهور سابق کشورمان در ادامه گفت: از سوی دیگر شدیدا از آزادیی و پیشرفت و حاکمیت مردم بر سرنوشتشان و از توسعه همه جانبه هم دفاع می کند؛ شما باید از حضور همه مردم در امر انتخابات بدون محدود و محکوم کردن آنان دفاع کنید، قیم مردم نیستیم که بگوییم مردم چه کنند، بلکه تاکید کننده بر آزادی و حرمت آنها هستیم.

وی افزود: در جنبه داخلی می توانید و باید برای رشد فکری و معنوی و اجتماعی دانش آموزان، دانشجویان و جوانان کار کنید، به تشکل ها روحیه بدهید، در آنها همبستگی را تقویت کنید وآنها را تشویق به حضور درعرصه های اجتماعی کنید و کانال خوبی برای حیات اجتماعی و فعالیت نسل جوان باشید؛ در عرصه بین المللی هم شما نمایندگان خوبی از ایران و کشورهای اسلامی برای تماس با جوانان کشورهای دیگر هستید.

خاتمی در ادامه گفت: در زمینه گفت وگوی تمدنها که بحمدالله مورد استقبال جهانی است؛ هرچند امکانات اندک است ، ایجاد یک نوع ارتباط بین صنف‌های مختلف در دنیا مورد توجه بوده است. جوانان ،هنرمندان و سایرین با هم سخن بگویند و برای مسائل جهانی راه حل های مشترک بیابند.

وی افزود: یکی از تشکل‌هایی که میتوانند در این زمینه فعال باشد تشکل شما است که از میان همه قشرها بر آمده ،همه شما نمایندگی میلیون‌ها جوان را داشته اید، نوعی مدیریت اجتماعی را تجربه کرده اید و امروز هم دریک سطح بالاتر در دانشگاه یا جامعه حضور فعال دارید ،می توانید دارای شخصیت بین المللی هم باشید.

در ابتدای این دیدار، مسعود میرزایی دبیرکل ادوار مجلس دانش آموزی با ارائه گزارشی از برنامه های صورت گرفته این مجمع در یکسال گذشته تا کنون که اولین سالگرد تاسیس آن محسوب می‌شود، پیشنهاد تشکیل کنگره جوانان اصلاح طلب را به سید محمد خاتمی تقدیم کرد و تلاشهای خود و همسالانش در تشکیل پارلمان جوانان اصلاح طلب را تشریح کرد.